Za niektórymi z tych symboli nadal tęsknimy, inne pożegnaliśmy z ulgą, a są też przypadki wymykające się tej prostej klasyfikacji. Oto nasz krótki i subiektywny przeglądu olsztyńskich symboli.
Na początek lipa...
Czy ktoś ją jeszcze pamięta? Kiedyś była jednym z symboli nie tylko zamku. Ona znaczyła dużo więcej. Była dobrym duchem festiwalowych koncertów w czasie Śpiewajmy Poezję. Dzięki niej nabierały dodatkowego uroku, a turyści zwiedzający zamek mogli schronić się przed słońcem. Ale przyszedł rok 2006, gdy niespodziewany podmuch wiatru dosłownie wykręcił drzewo i powalił, choć wydawało się, że osłaniają ją zamkowe mury. Wicher historii jest jednak nieubłagany, a dziś symbolem tego miejsca pozostaje stojąca obok miejsce, gdzie kiedyś rosła lipa - Baba Pruska
Barbapapa - forma przestrzenna, dla której trudno znaleźć nawet określenie. Nazwa pochodzi od emitowanej w latach 70. postaci z dobranocki o workowatych kształtach. Rzeźbę, która stała na obecnym pl. Konsulatu Polskiego mieszkańcy nazywali też glutem, co uzasadnione było wodotryskiem, oblewającym ją wodą i nadającym charakterystycznego połysku.
Autorem rzeźby był nieżyjący już artysta Sylwin Mydlak. Zastosował nietypową jak na ówczesne czasy technologię. Użył m.in. laminatów osadzonych na metalowej konstrukcji. "Barbapapa" nie dość, że została usunięta, to jeszcze na dodatek zniszczona przy transporcie. A była to chyba jedyna tak nowoczesna rzeźba w Olsztynie
Rzeźba zakończyła żywot w 1997 roku w związku z planami ustawienia w sąsiedztwie kolumny Orła Białego. Jak to zwykle w Olsztynie bywa, zwyciężył wątek martyrologiczny, kończąc tym samym pewną epokę, kiedy Plac Konsulatu Polskiego, tzw. Kapselpac był kojarzony z beztroską i miejscem spotkań towarzyskich.
Oto jeden z niechlubnych symboli miasta, który odszedł do lamusa - przynajmniej w zdecydowanej większości. Niegdyś charakterystyczne, rzucające się z daleka w oczy bariery stały się prawdziwą plagą Olsztyna. Drogowcy stawiali je bez opamiętania w trosce o bezpieczeństwo kierowców, pieszych, rowerzystów. Pomysł podchwycili mieszkańcy, którzy za pomocą barierek potrafili wygradzać podwórka i trawniki. Na szczęście protesty mieszkańców przekonały władze, że nie ma to większego sensu, a na dodatek demoluje estetycznie krajobraz miasta. Dzisiaj barierki, jeśli są ustawiana, to najczęściej w czarnym kolorze. Niedobitków z tamtych czasów jednak jeszcze nie brakuje i z łatwością znajdziemy je tu i ówdzie...
Kiedyś symbolem Olsztyna był zakład Stomilu, a charakterystyczne logo nawiązujące do kormorana i bieżnika opon było jednym z najbardziej rozpoznawalnych elementów kojarzących się z miastem. Dzisiaj zakład niby wygląda podobnie, ale charakterystyczny znaczek został zastąpiony przez wesołego ludzika Bibendum firmy Michelin. Było to dawno, ale wszyscy się jeszcze nie przyzwyczaili. Dawne elementy, w tym część logo przetrwały także w nazwie i herbie olsztyńskiej drużyny piłkarskiej.
Drewniana konstrukcja była charakterystycznym elementem pejzażu przez dziesiątki lat. Stopniowo jednak ulegała degradacji, stając się symbolem olsztyńskiej niemocy. Wreszcie zapadła decyzja o zastąpieniu jej nowym, betonowym obiektem. Po protestach mieszkańców, przewidziano, że nowa kładka będzie obłożona drewnem. Tak się stało, jednak i tak niektórzy z nostalgią wspominają czasy, kiedy można było pójść na prosty, drewniany mostek przywołujący na myśl wiejskie krajobrazy.
Nietypowy symbol miejskiej komunikacji, który jest ciągle jeszcze widoczny, ale prędzej czy później zostanie zupełnie wyparty z krajobrazu miasta. Chodzi o charakterystyczne, malowane na biało-czerwono-niebiesko autobusy. W pewnym momencie miał być to symbol olsztyńskiej komunikacji miejskiej.
Obecnie autobusy w Olsztynie malowane są w barwy miejskie: górny pas w kolorze srebrnym oraz dolny w kolorze jaskrawej zieleni. Jednak kiedyś olsztyński tabor starano się ujednolicić kolorystycznie w inny sposób. Autobusy były malowane na kolor biały z niebieskimi i czerwonymi pasami. Kiedy zapadła decyzja o zmianie kolorystyki, nie słychać było protestów, więc chyba mieszkańcom nie przypadła ona aż tak mocno do gustu, a obecna jest bardziej charakterystyczna i wyróżnia się na tle innych miast. Nowy wzór malowania został wybrany przez samych mieszkańców w plebiscycie w 2014 roku
Dukat był kiedyś symbol wielkomiejskiego handlu i powiewu PRL-owskiego luksusu, celem pielgrzymek mieszkańców całego regionu.
Powszechny Dom Towarowy "Dukat" w Olsztynie został uroczyście otwarty 30 stycznia 1965 r. Autorami projektu budynku byli znani warszawscy architekci - prof. Jerzy Sołtan oraz prof. Zbigniew Ihnatowicz. Przez lata "pedet" na trwałe wrósł w krajobraz miasta. Przez lata był też wizytówką Olsztyna, tym bardziej, że miał swój niepowtarzalny klimat.
Ustrój się jednak zmienił, i nadszedł 2001 rok - po prawie 40 latach funkcjonowania popularny olsztyński "pedet" przestał istnieć. Swoje podwoje dla klientów sklep zamknął już w Wigilię. Przebudowany obiekt zachowuje gabaryty i bryłę dawnego domu towarowego, jest jednak już zupełnie innym "Dukatem".
Kolejne "magiczne drzewo". Tę wierzbę kojarzyli chyba wszyscy studenci Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a wcześniej ART. Drzewo uznane za pomnik przyrody, było pochylone nad samą taflą Jeziora Kortowskiego tuż przy wejściu na pomost. To był symbol Kortowa budzący frywolne skojarzenia. Studenci zawsze siadali na charakterystycznych pniach, studentki w słoneczne dni tam się opalały. Mnóstwo młodych małżeństw robiło sobie sesje zdjęciowe przy wierzbie. Niestety, podczas burzy w 2015 roku złamała się jedna z odnóg pozbawiając drzewo charakterystycznego wyglądu.
Dawno, dawno temu, kiedy jeszcze nikt nie myślał o multipleksach, w Olsztynie powstało kino Kopernik. Dla wielu było ono miejscem niezapomnianych doznań filmowych i towarzyskich. Wybudowany w kryzysowym 1983 roku, a mimo to prezentował się naprawdę nieźle i był jednym z symboli kultury Olsztyna, jako miasta wojewódzkiego. Była to budowla modernistyczna, której projekt stworzył Szczepan Baum z Gdańska. Miała charakter monumentu: była obiektem w przemyślany sposób wpisującym się w otoczenie. Klarowna bryła współgrała z istniejącą wokół zielenią. Mimo że budynek stawiano w czasach kryzysu, to do jego budowy zastosowano dobre materiały. Wykonana z piaskowca elewacja, była wówczas rzadkością. Kino było projektowane kompleksowo - jednocześnie zaplanowano bryłę i wystrój. Otaczająca je przestrzeń publiczna sprzyjała spotkaniom i była chętnie wykorzystywana przez mieszkańców.
Mural pod wiaduktem przy ul. Grunwaldzkiej dla jednych zdążył stać się symbolem, dla innych jeszcze nie. Chodzi o zlikwidowaną niedawno pracę autorstwa Justyny Sołowiej. Powstał w latach 2013-2014 dzięki stypendium ratusza. Autorka przez lata sama konserwowała dzieło.
Mural, jak mówiła Justyna Sołowiej "Wyborczej Olsztyn", był inspirowany tym, co dzieje się w Olsztynie i wynikiem obserwacji codziennego życia w mieście. Tunel dzięki charakterystycznemu dziełu stał się swoistą bramą z miasta do olsztyńskich jezior. Praca zawiera elementy odwołujące się do tematyki czasu wolnego i do olsztyńskiej przyrody, zwłaszcza jezior. Istotna była też lokalizacja tunelu, w drodze nad jeziora Długie i Ukiel. Mural został zlikwidowany przez kolejarzy przy okazji trwającego remontu obiektu.
Olsztyńskie tramwaje to jeden z tych utraconych symboli, które udało się przywrócić. Przez lata widokówki i fotografie przedstawiające jadące przez Olsztyn tramwaje były obiektem nostalgii i westchnień. Nie było chyba dawnego mieszkańca, który nie tęsknił za zlikwidowaną w 1965 roku komunikacją tramwajową. Ustawiono nawet stary wagon pod Wysoką Bramą, który przypominał o czasach komunikacyjnej świetności Olsztyna, bo tramwaje zaczęły tu jeździć wcześniej, niż w Warszawie. Kiedy jednak w grudniu 2015 roku władze Olsztyna reaktywowały transport szynowy, choć na innych trasach, to opinie na ten temat nie były już tak jednoznaczne. Niektórzy wręcz darzą olsztyńskie tramwaje wrogością. Sympatyków na szczęście także nie brakuje.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze