Majówka w kinach. Dobra premiera i pokazy specjalne

1 z 2

Bone Tomahawk ****

USA, Wielka Brytania 2015 Reż. S. Craig Zahler, Aktorzy: Kurt Russell, Patrick Wilson, Richard Jenkins, Matthew Fox

Mieszanka westernu, gore i czarnej, nieco absurdalnej komedii. Ciekawe połączenie, choć danie z pewnością nie dla wszystkich.

Mieszkający w jaskiniach kanibale porywają z przygranicznego miasteczka miejscową lekarkę oraz dwóch mężczyzn. Szeryf Hunt (Russell) organizuje ekspedycję ratunkową, w skład której wchodzą: jego leciwy i zniedołężniały zastępca Chicory (Jenkins), mąż porwanej kobiety Arthur (Wilson), ledwo się poruszający po złamaniu piszczela, oraz małomiasteczkowy dandys i rewolwerowiec, Brooder (Fox). Nie jest to skład gwarantujący powodzenie misji (starzec i kaleka przeciwko całemu plemieniu?), raczej przeciwnie...

Debiutancki film Zahlera jest świeży i oryginalny, choć jego pomysł nie jest tak całkiem nowy - ludożercy w westernie pojawiają się choćby w "Drapieżcach" Antonii Bird - a fabuła była wyraźnie inspirowana klasycznymi "Poszukiwaczami" Johna Forda. A może też bajkami o dzikich, krwiożerczych Indianach, czytanych autorowi na dobranoc: podstawą filmu jest paranoiczny lęk przed "dzikusami". Oczywiście, stoi to w sprzeczności z zasadami politycznej poprawności, reżyser czuje się więc w obowiązku zapewnić - ustami Indianina zresztą - że ci Indianie to właściwie nie Indianie, tylko boczna gałąź ewolucji, mutanci, którzy nawet nie potrafią mówić, a komunikują się wyjąc itd. Specjalnie przekonująco to nie brzmi.

Znaczną część filmu wypełnia wędrówka przez pustynię do siedziby owych troglodytów. Zahler nie śpieszy się: podczas tej podróży zdarzają się wprawdzie momenty gwałtownych spięć, ale nasi bohaterowie głównie jadą (potem idą) i rozmawiają. Trzeba jednak przyznać, że są to dialogi niesztampowe. Reżyser był przedtem m.in. pisarzem, mają więc one czasami zbyt literacki charakter - iekiedy ich kwiecistość służy komediowym celom, niekiedy brzmią po prostu sztucznie - ale nie są nudne, a momentami zabawne (widać, że ich autor oglądał pilnie Tarantino). Warstwa humoru w "Tomahawk" jest cienka, prawie niedostrzegalna, a najbardziej przebija się właśnie w tej "gadanej" partii filmu.

Wtedy też ujawniają się napięcia między naszymi bohaterami (megalomański Brooder ma nadmierne ambicje przywódcze itp.), ale ogólnie jest względnie spokojnie. Natomiast potem zaczyna się prawdziwa jatka. Następuje wybuch gwałtownej przemocy - seria scen makabrycznych, niekiedy odrażających (przy jednej z nich oczy same się odwracają). Zresztą już w pierwszym ujęciu filmu oglądamy powolne podrzynanie gardła, wiemy więc z góry, czego się spodziewać. Dla części widzów dawka okropieństwa będzie nie do zniesienia, innych zniechęci powolne przedtem tempo filmu, ale znajdą się i tacy, którzy docenią jego nieprzewidywalność, tlące się pod spodem napięcie i sam styl opowieści. Przyznam, że do nich należę.

2 z 2

Wydarzenia specjalne

Potop Redivivus *****

W cyklu Heliosa "Kultura dostępna", które promuje polskie filmy w przystępnych cenach (wstęp 10 zł) odrestaurowana, skrócona (aż o dwie godziny) wersja słynnego filmu Jerzego Hoffmana.

Polska 1973-1974. Reż. Jerzy Hoffman. Aktorzy: Daniel Olbrychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki, Franciszek Pieczka

Kiedy "Potop" pojawił się w polskich kinach, obejrzało go - co dziś wydaje się liczbą wziętą z kosmosu - trzydzieści milionów widzów. Ale od lat 70. sława obrazu Jerzego Hoffmana nie malała, nawet jeśli coraz to nowe pokolenia znać mogą "Potop" jedynie z telewizji. W tym sensie rację miał reżyser, który po odrestaurowaniu filmu postanowił go również skrócić i w nowej wersji znów pokazywać w kinach. Dlaczego?

Nie chodzi tylko o to, że "Potop" pozostaje najbardziej widowiskowym polskim filmem w historii, absolutną klasyką, na której uczyć się można operatorskiej finezji (zdjęcia Jerzego Wójcika) czy brawurowego, "zamaszystego" aktorstwa (Daniel Olbrychski, Tadeusz Łomnicki, Franciszek Pieczka czy nieodżałowana, zmarła niedawno Małgorzata Braunek - to tylko przykłady najważniejsze). Ekranizacja Sienkiewicza - zwłaszcza po wizualnej rekonstrukcji - odsłania chwilami realizacyjne niedociągnięcia (np. podczas obrony Częstochowy), to znów zdumiewa rozmachem produkcji. Przede wszystkim jednak pozwala się oglądać z ironicznym dystansem.

W przygodach prostego utracjusza Kmicica, którego zbawić musi miłość do ojczyzny i kobiety (ta druga zresztą ważniejsza), odbija się kapitalnie sarmacka mentalność, dość naiwny patriotyzm i sprowadzona do rytuałów religijność. Odbija się polska zaściankowość i skłonność do mitologizowania własnej roli - dlatego przecież soczyście patetyczne kwestie tak pięknie podawane przez aktorów dzisiejsza publiczność komentuje śmiechem.

"Potop" - a tym samym i "Potop Redivivus" - to rodzaj wystawnej, historycznej bajki, która paradoksalnie nie tyle stereotypy utwierdza, co raczej wyostrza je i pozwala się wobec nich zdystansować. Choćby po to warto do Sienkiewicza - w wersji Hoffmana - wracać.

Helios, 5 maja, godz. 18

Liga Mistrzów UEFA

Multikino udostępnia swoje ekrany do transmisji piłkarskich meczów UEFA Champions League. Tym razem kibice zobaczą półfinałowe spotkania rewanżowe:

3 maja, godz. 20:30, Bayern - Atletico

4 maja, godz. 20:30, Wolfsburg - Real Madryt - Manchester City

Majówka w Multikinie

Od 30 kwietnia do 3 maja można zobaczyć popularne animacje 2D ("Zwierzogród", "Misiek w Nowym Jorku", "Robinson Crusoe" oraz "Alvin i wiewiórki: Wielka wyprawa") po 13 zł.

Kino (Galeria Warmińska, ul. Tuwima 26) zaprasza także na filmowe poranki. W weekend o godz. 10.30 pokaz III części przygód mieszkańców planety Agi Bagi, a o godz. 12 "Przygody słoniczki Elli" i "Tree Fu Toma".

Przed premierą

Helios (Aura, al. Piłsudskiego 16) organizuje 1 i 3 maja specjalne seanse filmów: * o godz. 19 "#Wszystko gra" - pierwszy musical z największymi polskimi przebojami, z udziałem Kingi Prais i Stanisławy Celińskiej;