RANKING olsztyńskich wycinek. Tych drzew żal najbardziej

Miejsce 13. Wycinka na lotnisku w Dajtkach

Aeroklub, po kolejnych wypadkach, zdecydował się latem 2008 r. na wycinkę drzew, które rosną za płotem lotniska - w kierunku Ostródy. To właśnie w tę stronę najczęściej startują i lądują samoloty. Drzewa zniknęły z działki o wymiarach 500 m na ponad 200, aeroklub wieczyście ją użytkuje. Pod topór poszły głównie 20-letnie brzozy i sosny, a także młode dęby i pojedyncze stuletnie sosny. - Czy wypadek by się wydarzył, czy nie, i tak powinniśmy je wyciąć - tłumaczy dyrektor aeroklubu.

Ale wycinka lasu niepokoiła mieszkańców Dajtek. Tym bardziej, że lotnicy wciąż zgłaszają pomysł usunięcie drzew przy drugim podejściu do pasa startowego, czyli w kierunku centrum miasta.

Miejsce 12.Stare drzewa przy cmentarzu na ul. Szarych Szeregów

Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta

W grudniu 2012 r. koło cmentarza przy ul. Szarych Szeregów zaczęła się wycinka kilkudziesięcioletnich drzew. - Na zlecenie Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów w Olsztynie prowadzona jest wycinka czterech drzew, gdyż stwarzają zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego ze względu na zły stan zdrowotny - wyjaśniała nam Aneta Szpaderska, rzeczniczka Urzędu Miasta.

Jednak wątpliwości pozostały: - Przyglądałem się wycinanym pniom. To były zdrowe piękne drzewa. Według mnie ta wycinka to nadgorliwość. Pod topór poszło m.in. zdrowiutkie 80-letnie drzewo oraz kolejne przy pobliskim warsztacie - mówił prof. Zbigniew Endler, ekolog z UWM. - Tymczasem przy tej samej ulicy stoi uszkodzona, obdarta z kory lipa i tej nikt nie wycina. Także przy siedzibie Olsztyńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej stoją drzewa z odrostami wchodzącymi na jezdnię, które jakoś nie przeszkadzają drogowcom. Problem jest poważny, bo działania są zupełnie przypadkowe. Wycina się zdrowe drzewa, a tymi, z którymi należy coś zrobić, nikt się nie interesuje.

Miejsce 11. Wycinka pod budowę i powiększenie Alfy

Fot. Tomasz Waszczuk / AG

W kwietniu 2004 r. od wycinki kilkudziesięciu drzew zaczęły się prace przy budowie centrum handlowo-usługowego Alfa w samym centrum Olsztyna. Cztery lata później przyszła druga wycinka, związana z powiększeniem ówczesnej Alfy.

Pod topór poszły 22 drzewa i krzewy rosnące na resztkach skweru koło pomnika dłuta Xawerego Dunikowskiego. Urzędnicy ratusza najpierw wyliczyli, że właściciel Alfy powinien zapłacić za usunięte drzewa ponad 560 tys. zł, ale potem Czesław Małkowski, ówczesny prezydent Olsztyna, zgodził się, by Alfa nie płaciła ani złotówki.

Miejsce 10. Ogolony park Jakubowo

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Późną jesienią 2004 r. w parku w Jakubowie zaczęła się renowacja zieleni. Ślady prac były widoczne w całym parku: wióry pozostałe po ściętych drzewach, kolejne, przeznaczone do usunięcia, oznaczone są pomarańczową farbą, sterty wyciętych krzewów i wykarczowane korzenie. Nie ma już skupisk krzewów, zniknęły samosiewy, głównie kilkunastoletnie drzewka.

Nie wszystkim jednak taki porządek się podobał. Niektórzy mieszkańcy uważali, że park zmienił się nie do poznania. - Pod pretekstem renowacji prowadzona jest totalna wielka wycinka - mówi mieszkaniec ul. Radiowej, który zadzwonił do redakcji "Gazety". - Krzewy stanowiły naturalną izolację. Dzięki żywopłotowi w parku nie było czuć spalin i było o wiele ciszej niż na ruchliwej ul. Wojska Polskiego. Dobrze, że pojawiły się nowe ławki czy śmietniki, ale wycinanie drzew i krzewów na taką skalę to nadmierna gorliwość. - Ludzie sadzili to latami, teraz tylko się wycina i nic w zamian nie daje - dodaje inny spacerowicz, mieszkający w pobliżu parku.

Miejsce 9. Wycinka przy ul. Jagiellońskiej

Drogowcy za 3,4 mln zł mieli zmodernizować tę arterię na niespełna dwukilometrowym odcinku od szpitala pulmonologicznego do mostu na rzece Wadąg. Jeszcze do niedawna do redakcji nie docierały żadne krytyczne głosy dotyczące tej inwestycji. Przeciwnie, wielu okolicznych mieszkańców cieszyło się, że zniszczona i miejscami bardzo wąska droga łącząca Olsztyn z Wadągiem, Słupami czy Kieźlinami wreszcie doczeka się remontu. Ale w końcu jesienią 2011 r... - Jechałem w czwartek do Wadąga i własnym oczom nie mogłem uwierzyć, że przebudowa tej drogi ma się odbyć kosztem tak wielu drzew - mówił jeden z czytelników. - Nie rozumiem, dlaczego robotnicy wycinają jedno drzewo po drugim i na dodatek po obu stronach drogi, jakby chcieli budować tu jakąś szeroką "ekspresówkę".

Drogowcy najwięcej wycięli na odcinku ul. Jagiellońskiej od Ośrodka Doradztwa Rolniczego do punktu sprzedaży używanych części samochodowych. W ramach "prac przygotowawczych" pod topór poszło w sumie 78 drzew.

Dlaczego akcja prowadzona jest aż na tak dużą skalę? Urzędnicy twierdzą, że jest to konieczne, by poszerzyć ul. Jagiellońską.

Miejsce 8. Koszary przy ul. Jagiellońskiej bez starych lip

Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta

W dawnych koszarach przy ul. Jagiellońskiej powstały nowe budynki, drogi i sieci kanalizacyjne, a przy okazji - latem 2012 r. - wycięto drzewa. - Kiedyś było to piękne miejsce, teraz robi się tu betonowa patelnia - mówili mieszkańcy.

Koszary przy ul. Jagiellońskiej stawały się w ostatnich latach powoli cieniem tego, co zbudowano w latach 1905-1911. Już wcześniej zupełnie przekształcony został układ przestrzenny, a place apelowe zabudowano. Zdjęto cały polbruk, a układ uliczek i ich charakter zmienił się bezpowrotnie. Potem doszła wycinka drzew. - Były to piękne kwitnące lipy stojące pod moimi oknami. Najpierw usunięto trzy z nich, potem następne cztery. Domyślam się, że nie zrobiono tego bez pozwolenia, ale wiem też, że można było tego uniknąć - mówił mieszkaniec ul. Szewczenki. - W krajach o wyższej kulturze budowlanej starodrzew traktuje się jak oczko w głowie i do niego dostosowuje projekty. U nas jest odwrotnie...

Aneta Szpaderska, rzecznik urzędu miasta tłumaczy, że w ramach przygotowań do projektu wykonano inwentaryzację dendrologiczną i na niej się później opierano. - Dokonaliśmy weryfikacji wszystkich kolizji z drzewostanem, zachowując jak największą liczbę starych drzew, stanowiących potencjał przyrodniczy miejsca o wartościach historycznych - wyjaśnia urzędniczka. Tłumaczy, że do usunięcia przeznaczono 28 drzew - 24 z nich zostanie wyciętych, cztery przesadzone. Pod piłę mają pójść m.in. klony, świerki, jodły, jarzęby. Obwód pnia w większości przypadków to 50-100 cm, a do tego są to drzewa chore.

Miejsce 7. Wycinka przy nowej Artyleryjskiej i al. Wojska Polskiego

Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta

Wiosną 2010 r. wycięte zostały drzewa w miejscu, gdzie miała powstać nowa ul. Artyleryjska, a także koło cmentarza św. Jakuba i przy skrzyżowaniu al. Wojska Polskiego z ul. Dąbrowskiego. Urzędnicy ratusza twierdzili, że tną tylko to co konieczne. - Nie mogę znaleźć rozsądnego wyjaśnienia tego, co się dzieje - pisała w mailu do redakcji "Wyborczej" czytelniczka. - Dlaczego nie można było zadać sobie trudu wkomponowania przynajmniej części drzew w nowy pejzaż? Czy istnieje jakiś precyzyjny plan zagospodarowania tego terenu? Czy wiadomo, jak po przebudowie będzie wyglądała al. Wojska Polskiego i jak to się ma do - było nie było - historycznego zielonego traktu do Jakubowa? Zastanawiam się, czy przypadkiem ktoś nie idzie tu na łatwiznę.

- Według mnie część drzew można było pozostawić, bo nie przeszkadzają one w budowie - mówi kolejny świadek wycinki.

Urzędnicy tłumaczyli, że wszystko zostało bardzo dokładnie sprawdzone. - Zanim dokonano wycinki, zieleń została zinwentaryzowana i przeanalizowano, które z drzew usunąć - wyjaśnia Magdalena Górecka z biura prasowego Urzędu Miasta.

Miejsce 6. Wycinka ostatnich drzew przy ul. Limanowskiego

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / Agenc

We wrześniu 2005 r., w związku z poszerzeniem ul. Limanowskiego, czytelnik w liście do "Wyborczej" pisał: "Czy ogołocona ulica podoba się teraz urzędnikom? W Olsztynie od kilku lat ma miejsce degradacja krajobrazu na skalę, której nie było nawet za PRL. Olsztyn z pięknego miasta-ogrodu zamienia się w chaotyczne, prowincjonalne, szare miasteczko. Chce mi się płakać, kiedy pomyślę o tych pięknych drzewach, których już nie ma".

Jak widać, słowa okazały się aktualne przez wiele kolejnych lat.

W liście do "Wyborczej" jedna z czytelniczek pisała: "W naszym mieście dokonuje się nieustanna wycinka drzew: począwszy od okolic Jeziora Krzywego, przez ścieżkę "piwnego żubra" nad j. Długim, akcje w Lesie Miejskim, totalną wycinkę w związku z przebudową ul. Artyleryjskiej, wycinkę przy Dworcu Zachodnim, w parku im. Kusocińskiego, przy ul. Grunwaldzkiej, po chociażby planowane usuwanie drzew wzdłuż ulic: Bałtyckiej, Wojska Polskiego i Pieniężnego. Cudem ocalały - póki co - drzewa przy ul. Kościuszki.

Zdaję sobie sprawę z tego, że czasami wycinka jest nieunikniona, gdy drzewa są chore i słabe, lub gdy wymaga tego istotny interes miasta. Nie mogę się jednak oprzeć wrażeniu, że w większości sytuacji decyduje po prostu prawo silniejszego (np. olsztyńskich drogowców). Nie mamy kompleksowego planu zagospodarowania miasta, zatem "hulaj dusza". I szereg decyzji podejmowanych jest według widzimisię urzędników. Wydaje się, że na planach i w wizualizacjach najlepiej komponuje się beton i drzewka w donicach.

Olsztyn ze swoimi atutami: piękną rzeką, akwenem j. Krzywego, unikalnym w skali kraju kompleksem uniwersyteckim nad j. Kortowskim, przepięknie komponującym się z zamkiem starym parkiem, amfiteatrem, "plantami" otaczającymi starówkę oraz czystym Lasem Miejskim, mógłby być bardzo atrakcyjny turystycznie. I po prostu piękny".

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Miejsce 5. Jezioro Krzywe ogołocone z drzew

W kwietniu 2013 r. mieszkańcy Dajtek podnieśli alarm (na zdjęciu spotkanie z władzami miasta), widząc, że przy okazji budowy tras spacerowych i parkingów nad największym jeziorem w Olsztynie na potęgę znikają drzewa. - Wycięli je, jak popadło - oburzali się.

Już kilka miesięcy wcześniej mieszkańcy Olsztyna zwracali uwagę, że robotnicy przetrzebili zieleń i zmienili wygląd okolicy wokół plaży. Zwyciężyły jednak głosy, że nie da się zbudować tak potrzebnych parkingów bez ingerencji w teren, a nawet w zieleń. A urzędnicy ratusza przekonywali: - Efektem zrealizowanych w ramach projektu działań będzie otwarcie terenów nadbrzeżnych dla mieszkańców i turystów, by stały się atrakcyjne do rekreacji i ogólnodostępne oraz aby działalność miłośników sportów wodnych była uporządkowana i spełniała standardy XXI wieku - czytamy w ratuszowym opisie inwestycji.

Wielu mieszkańców to przekonało. Wiosną wielu przeżyło jednak szok. Andrzej Kalinowski, społecznik z Dajtek, mówił wprost: - To zbrodnia na zdrowym rozsądku. Projekt [tej inwestycji] mówił o ochronie naturalnego otoczenia jeziora, drzew i krzewów. A co mamy? Wielką wycinkę zieleni. W ratuszu chyba ktoś się zreflektował, że to idzie na zbyt dużą skalę, bo przy niektórych drzewach stoją nawet na wszelki wypadek paliki z napisem "Nie wycinać".

Miejsce 4. Wycinka na ul. Bartąskiej

Fot. Tomasz Waszczuk / AG

Wysokie miejsce tej wycinki może wielu zaskoczyć. Bo może i drobna była ta wycinka, ale okazała się jedną z najbardziej bezmyślnych. Kilkanaście dorodnych i wiekowych drzew poszło w listopadzie 2003 r. pod piły drogowców. W ten sposób zaczęło się poszerzanie starego odcinka ul. Bartąskiej. W tym roku olsztyński zarząd dróg planuje przebudowę i poszerzenie 370 metrów odcinka od skrzyżowania z ul. Wilczyńskiego do osiedla domków jednorodzinnych przy ul. Grafitowej.

Dlaczego to była jedna z najbardziej bezsensownych wycinek? Bo dwa lata później urzędnicy byli gotowi na rozpoczęcie budowy nowego odcinka ul. Bartąskiej (przy obecnej Biedronce). Stara ulica została zamknięta, drzewa więc poszły pod topór na darmo, bo dwa lata później nie byłaby już konieczna. Czy ta decyzja nie była pochopna? - Miejski Zarząd Dróg kierował się przede wszystkim bezpieczeństwem kierowców, stąd decyzja o wycince - tłumaczyła Aneta Szpaderska, rzecznik prasowy urzędu miasta.

O mały włos w podobny sposób nie zniknęła jedna z ostatnich miejskich alei - drzew wzdłuż ul. Kościuszki. Ratusz od kilku lat zapowiadał przebudowę tej ulicy między ul. Żołnierską a Niepodległości. Prace miały się zacząć już w 2006 r. Protestowali jednak mieszkańcy ulicy i rada osiedla. Nie chcieli się zgodzić, by przy poszerzaniu wyciąć drzewa. Mieli mocny argument, bo ratusz zaczął przygotowania do nowej inwestycji drogowej - budowy ul. Obiegowej, odległej o kilkaset metrów drogi równoległej do ul. Kościuszki. Urząd miasta ostatecznie przyznał rację mieszkańcom i zrezygnował z planów poszerzenia ul. Kościuszki kosztem drzew.

Ma związek z przygotowaniami do budowy linii tramwajowej, która ma się na nowo rozpocząć na początku maja 2014 r. W ubiegłym roku drwale wycięli drzewa kolidujące z torowiskiem przy ul. Tuwima, Towarowej, Dworcowej i Żołnierskiej. W sumie miasto przy okazji budowy torów straci ich ponad tysiąc. Najwięcej, bo ponad 500, wzdłuż al. Sikorskiego, na trasie od hipermarketu Real do skrzyżowania z ul. Pstrowskiego.

Robotnicy najpierw wycinali drzewa w miejscu, gdzie naprzeciwko Reala powstanie tymczasowa zajezdnia dla autobusów MPK. Potem zaczęli je usuwać także wzdłuż al. Sikorskiego, po obu jej stronach. Miejscami sięgali bardzo daleko od jezdni. Przy Realu kilka wycięli aż do samego parkingu.

Wycinka nie jest zaskoczeniem. Urzędnicy planowali ją i uprzedzali o niej już wiele miesięcy temu. Jednak dopiero teraz widać jej skalę. Porośnięta dotychczas młodymi, ale i kilkudziesięcioletnimi już drzewami ulica zmieniła się w rejonie hipermarketu, szkoły i powstającej Galerii Warmińskiej w pustynię z wystającymi z ziemi pniami. Od razu zaczęliśmy dostawać pytania od mieszkańców, czy rzeczywiście trzeba było tyle drzew usunąć, a także głosy zdziwionych, że w wielu miastach tramwaje jeżdżą mocno zadrzewionymi ulicami, więc po co je wycinać w Olsztynie. Andrzej Karwowski, kierownik ratuszowej jednostki odpowiedzialnej za realizację projektu tramwajowego, broni, że wszystkie drzewa przewidziane do wycinki faktycznie kolidowałyby z budową linii.

Kilkadziesiąt drzew idzie pod topór w związku z planowaną przebudową głównych ulic prowadzących do centrum Olsztyna. Mieszkańców i kierowców intrygowały pomarańczowe znaki namalowane na drzewach rosnących przy al. Niepodległości, Warszawskiej, Pstrowskiego i Śliwy. W ten sposób robotnicy oznakowali drzewa przeznaczone do wycinki. Jak wyjaśniał Zdzisław Bukowski, kierownik ratuszowej jednostki odpowiedzialnej za przebudowę systemu komunikacyjnego w Olsztynie, związana jest ona z planowanym poszerzeniem ulic pod pasy dla autobusów komunikacji miejskiej. W lutym 2012 r. pilarze wzięli się do roboty. Zaczęli od drzew przy al. Niepodległości. Chwilami musieli wstrzymywać ruch samochodów, by gałęzie i konary nie uszkodziły przejeżdżających pojazdów.

Jesienią 2013 r. doszła wycinka przy al. Warszawskiej i Armii Krajowej. Miała związek nie tylko z budowa buspasów, ale także poszerzeniem skrzyżowania tych ulic. Inwestycja wiązała się z wycinką 160 drzew. Przeciwko niej protestowały organizacje społeczne z Olsztyna. Bezskutecznie.

To jedna z najbardziej spektakularnych wycinek ostatnich lat w Olsztynie. Doprowadziła nawet do protestów, również artystycznych. - Mamy coś wartościowego, co możemy zaraz stracić - ostrzegała latem 2011 r. olsztyńska performerka Iwona Bolińska-Walendziak. By zwrócić uwagę władz miasta na to, jak cenne są drzewa przy ulicy, zorganizowała artystyczną akcję. Okleiła specjalnie przygotowanymi na tę okazję plakatami pnie kilkudziesięciu drzew skazanych na wycinkę w związku z planowanym poszerzeniem ulicy. Afisze umieściła tak, by widzieli je kierowcy jadący od strony Gutkowa. Widniały na nich wypisane czarnym markerem informacje o gatunku drzewa i jego obwodzie, np. "Klon - 228 cm - pomnik przyrody? SOS". - Przypominam również, że np. w Rzeszowie 62 drzewa są pomnikami przyrody, a u nas jedynie 17 - mówi Iwona Bolińska-Walendziak.

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / Agencja Gazeta

Ratusz stwierdził, że protesty nie wpłyną raczej na przebieg i realizację planowanej inwestycji. - Mamy już rozstrzygnięty przetarg, zastanawiamy się nad objazdami, czyli przygotowania są na bardzo zaawansowanym etapie. Nikt nie chce wycinać drzew dla przyjemności - stwierdził Bogusław Szwedowicz, wiceprezydent miasta.

Wzdłuż remontowanego odcinka drogi rosło w sumie 437 drzew oraz 671 m kw. krzewów. Jaka będzie ich przyszłość? Z opracowania przygotowanego przez drogowców wynika, że pod topór pójdzie 156 drzew, a także 345 m kw. krzaków.

Wycinka została przeprowadzona na początku września 2012 r. W listach do "Gazety Wyborczej" jeden z czytelników pisał: "Nie martwi mnie bezsensowność tego rozwiązania, martwi mnie jego nieodwracalność", a inny przypomniał, że taką masakrę przeżyły kiedyś drzewa w socjalistycznym Berlinie. Niestety, te opinie nie przekonały olsztyńskich urzędników.

W tej grupie postanowiliśmy nie wyróżniać miejscami kilku mniejszych wycinek. Ale i tak warto je przypomnieć. Oto one.

Wycinka przy ul. Grunwaldzkiej

W listopadzie 2010 r. przy ul. Grunwaldzkiej 9 odbyła się wycinka starych drzew. Chodziło o 10 lip i klonów, które jeszcze do poniedziałku rosły na skwerku pod budynkiem przy ul. Grunwaldzkiej 9. Prof. Zbigniew Endler z Katedry Ekologii Stosowanej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim obejrzał klony i lipy, które miały pójść pod topór. - Jedno rzeczywiście wyglądało na bardzo chore. Jednak pozostałe trzymały się jeszcze dobrze - mówił.

Wycinka zaniepokoiła okolicznych mieszkańców. - To skandal i koszmar - mówiła Jadwiga Rudzka, która mieszka przy Grunwaldzkiej 9, w części budynku należącym do ZBiLK. - Te drzewa od 50 lat tu rosły na moich oczach, a teraz w ciągu jednego dnia zostały wycięte. Nie miałam nawet szansy, żeby przeciwko temu zaprotestować, bo nikt nie informował mnie o tych planach. Straciłam ostatnią naturalną osłonę przed hałasem z drogi, którą każdego dnia pokonuje tysiące samochodów.

Zapytaliśmy ratusz, dlaczego zgodził się na tę wycinkę. Aneta Szpaderska, rzecznik prasowy Urzędu Miasta w Olsztynie, potwierdza, że jedną z przyczyn wycinki była troska o mur oporowy. - Drzewa zostały posadzone zbyt blisko istniejącego muru. A rozrastające się systemy korzeniowe klonów powodują niebezpieczne "wypychanie" muru w kierunku chodnika i jezdni oraz jego pękanie - poinformowała Szpaderska. - Poza tym ze względu na słabe ukorzenienie drzew od strony muru istniało zagrożenie, że przewrócą się na skutek silnych wiatrów. Urzędnicy wskazali na jeszcze jeden powód, dla którego drzewa zostały wycięte. Rzeczniczka wyjaśnia, że drzewa powodowały "zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, a także dla ludzi i mienia". - Są obecnie wycinane na wniosek wspólnoty mieszkaniowej nieruchomości przy ul. Grunwaldzkiej 9, w imieniu której działa Olsztyńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego. W miejsce usuniętych drzew do końca listopada posadzone mają być nowe, choć dalej od muru oporowego.

Wycięli drzewa przed Alfą

Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta

W sierpniu 2013 r. pod topór poszły dwa klony przy wejściu do centrum handlowego od strony pl. Dunikowskiego. Powód? Modernizacja galerii. Teren należy do Aury i to na jej zlecenie wywieziono drzewa. - Zgodnie z naszą koncepcją modernizacji obiektu chcemy, by był on bardziej otwarty. Klony były chore i blokowały dostęp do wejścia do sklepu - tłumaczy Agata Radlak-Piechowicz, rzeczniczka ówczesnej Alfy. - Na pewno jednak zrekompensujemy te cięcia i posadzimy nową zieleń. Będzie tam raczej roślinność pnąca się po ścianach.

Wycinka odbyła się za zgodą Urzędu Miasta w Olsztynie. - Właściciel nieruchomości wystąpił z wnioskiem o usunięcie drzew rosnących przy al. Piłsudskiego 16 - informowała Marta Milejska z wydziału środowiska UM. - Wydaliśmy zezwolenie, ale zobowiązaliśmy właściciela do wykonania nasadzeń zamiennych.

Wycinka w żłobku przy ul. Mochnackiego

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / Agencja Gazeta

Drzewa, głównie klony, na terenie Żłobka Miejskiego nr 5 rosły tuż przy płocie oddzielającym ogródek od pobliskiego parkingu. Przechodzący tamtędy mieszkańcy w listopadzie 2011 r. przecierali oczy ze zdumienia. Po drzewach zostały pocięte pnie. - Tworzyły piękną ścianę zieleni, a teraz to bezpowrotnie zniszczono. Według mnie to barbarzyństwo - mówił mężczyzna, którego spotkałem w pobliżu. Kobieta, która zatrzymała się przy nas, zapytała: - Ten żłobek to miejski, prawda? Więc drzewa wyciął ratusz?

Miasto zdecydowało o wycięciu tych drzew, tłumacząc decyzję ich chorobą. Ekolog z uniwersytetu, gdy obejrzał pocięte konary, twierdzi jednak, że drzewa można było uratować. Dyrekcja żłobka broniła jednak decyzji, tłumacząc ją względami bezpieczeństwa dzieci.

Brzozy wycięte w Kortowie

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Drogowcy wycięli połowę drzew rosnących przy skrzyżowaniu ulic Dybowskiego i Słonecznej. U ich zbiegu jest skwerek, na którym jeszcze do niedawna było ponad 40, kilkunastometrowej wysokości brzóz. - Czy trzeba je usuwać, by przebudować drogę? - pytali mieszkańcy Słonecznego Stoku. Wykonawca tłumaczył: - Przebudowa skrzyżowania polega na polepszeniu widoczności dla kierowców. Bez wycinki rosnących na nim drzew byłoby to niemożliwe. Prawdopodobnie w trakcie robót ziemnych będziemy musieli wyciąć jeszcze dwa drzewa, reszta będzie rosła tam nadal.

Wycinka koło dworca Olsztyn Zachodni

Fot. Tomasz Waszczuk / Agencja Gazeta

W lutym 2011 r. kolejne ładne drzewa zostały wycięte - tym razem w pobliżu Dworca Zachodniego. Wycinkę zauważyli czujni mieszkańcy. - Zupełnie nie wiem, dlaczego tak się dzieje, bo drzewa nie były suche, ani nie przeszkadzały autom - mówi czytelnik. - Kiedyś było tam zielono, a teraz nic już nie osłania paskudnego dworca. Mam nadzieję, że ogrodnik miejski albo inni urzędnicy wymyślą jakiś sposób, by to miejsce nabrało lepszego wyglądu.

Zapytaliśmy kolejarzy, dlaczego zdecydowali się wyciąć piękne klony. - Głównym powodem było zagrożenie sieci trakcyjnej. Zgodnie z przepisami 15 metrów od niej nie powinno być żadnego drzewa - wyjaśniał Ireneusz Merchel, dyrektor zakładu Polskich Linii Kolejowych. - Im bardziej dorodne i większe jest drzewo, tym większe niebezpieczeństwo. Na tory leciały kawałki gałęzi i liście. Nawet była skarga na gałąź, która spadła.

To były kolejne drzewa, które zostały wycięte w otoczeniu Dworca Zachodniego. Jeszcze dwa lata wcześniej podróżnych wjeżdżających do Olsztyna witał szpaler drzew. Niestety, od strony ul. Artyleryjskiej dziesiątki z nich trzeba było wyciąć w związku z przebudową jezdni. Teraz przyszedł czas na drugą ścianę zieleni.

Osobną kategorią są wycinki topól. Dorodne drzewa w wielu miejscach wpisały się w krajobraz, ale są nietrwałe i zagrażają przechodniom i pieszym. Dlatego wcześniej czy później i tak trzeba byłoby je wyciąć. Co nie zmienia faktu, że i ich wielu mieszkańcom było żal - od topól przy ul. Sybiraków, przez ul. Niedziałkowskiego po ul. Towarową. Ale takich miejsc porośniętych topolami było w Olsztynie o wiele więcej. Oto one.

Brzegi Jeziora Krzywego już bez topól

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Topole kanadyjskie, rosnące od zamkniętego przejazdu kolejowego przy ul. Jeziornej do plaży miejskiej, miały kilkadziesiąt lat. Miejski Zarząd Dróg, Mostów i Zieleni postanowił je jesienią 2008 r. wyciąć. - Drzewa zostały zbadane przez dendrologa. Okazało się, że nie tylko pylą, co przeszkadza części mieszkańcom, ale też ze względu na swój wiek są w takim stanie, że przy silniejszym wietrze mogą stanowić zagrożenie dla ludzi - tłumaczył ówczesny dyrektor MZDMiZ Paweł Jaszczuk.

Informacja o tej wycince w rejonie plaży miejskiej zmobilizowała grupę mieszkańców, którzy wystąpili do Zbigniewa Dąbkowskiego, przewodniczącego rady miasta, by ratusz oszczędził drzewa. - Bo wpisały się w krajobraz tej części miasta. Latem dają mieszkańcom upragniony cień, tworzą też specyficzny klimat - podkreślała Anna Mikulska-Bąk, mieszkanka Olsztyna.

Drogowcy stwierdzili, że mogą odstąpić od wycinki, ale stawiają warunek. - Najpierw pozwolenie na przeprowadzenie wycinki musi cofnąć wydział ochrony środowiska - zaznacza dyrektor Jaszczuk. - Ze względu na zły stan drzew i powodowane tym zagrożenie, sam nie wezmę za to odpowiedzialności.

Topole zostały wycięte. część mieszkańców dalej mówiła, że są zbulwersowani, inni wręcz przeciwnie. Krystyna Ćwiklińska: - Ja się po prostu bałam tych drzew. Zawsze chodząc tędy, patrzyłam, czy żadna gałąź nie spadnie mi na głowę.

- To chyba dobrze, że zaczęli je wycinać - dodaje Joanna Kuryło, która mieszka w okolicach Krzywego. - Często po wichurach widać było konary tych drzew leżące na drodze. Także ze względu na alergików lepiej było wymienić topole na inne drzewa.

Podobnego zdania był Piotr Źródlewski, wówczas przewodniczący rady osiedla Likusy: - Szkoda tych drzew, ale czasami wycinka jest po prostu niezbędna.

Fot. Tomasz Waszczuk / AG

Wycinka przy pl. Dunikowskiego

Fot. Tomasz Waszczuk / Agencja Gazeta

W marcu 2010 r. Robotnicy w ciągu kilku dni wycięli 15 topól, rosnących przy pl. Dunikowskiego. - Przepisy mówią, że drzewa tego gatunku, jeśli mają obwód większy niż 100 cm, powinny być wycięte. Te spod "szubienic" miały obwód znacznie większy, a ich konary zamierały - zapewniała Aneta Szpaderska, rzecznik ratusza.

Z wnioskiem o wycięcie tych drzew już trzy lata temu zwrócili się drogowcy. Miało to związek z rozbudową Alfy. O tym, że topole powinny zniknąć, mówili nawet naukowcy. - Co prawda, są to drzewa, które rosną bardzo szybko, ale trzeba pamiętać też o tym, że równie szybko starzeją się i chorują - przekonywał prof. Zbigniew Endler z Katedry Ekologii Stosowanej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. - W miejskich warunkach dodatkową wadą jest to, że ich rozłożysty, znajdujący się płytko pod ziemią, system korzeniowy niszczy chodniki i asfalt. W miejsce topól powinno zasadzać się nasze polskie drzewa: lipy, jarzębiny czy klony. I tak w miastach się teraz właśnie robi.

Bez topól przy Wojska Polskiego

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG

W maju 2004 r. poszło pod topór ponad 40 topól rosnących wzdłuż torów od placu Bema do al. Wojska Polskiego. Mimo że drzewa zagraża pociągom, mieszkańcy okolicznych domów byli przeciwni wycince. - Zwłaszcza jesienią, po większym deszczu lub burzy gałęzie spadają na linię elektryczną i tory - mówił Wiesław Grudziński, zastępca dyrektora ds. eksploatacji zakładu linii kolejowych PKP w Olsztynie. - Topola ma bardzo rozbudowany system korzeniowy, który rozsadza nasyp. Drzewa trzeba było wyciąć.

Wycinka przy ul. Leśnej

Fot. Tomasz Waszczuk / AG

Została ogołocona aleja spacerowa nad Jeziorem Długim. Pod topór poszło siedemnaście topoli i wierzba. - Drzewa zostały wycięte decyzją wydziału ochrony środowiska urzędu miasta - wyjaśnia. Gdy pytaliśmy o szczegóły dowiedzieliśmy się, że na tym obszarze prowadzone są prace związane z kampanią "Żubr tu się wybiera". Wzdłuż alejki staną ławki, kosze i nowe drzewa.

Z wycinką nie zgadzali się naukowcy: - Jestem przeciwny wycinaniu drzew, w szczególności przy wodzie - mówi prof. Zbigniew Endler, kierownik katedry ekologii stosowanej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. - W tym miejscu drzewa pełniły rolę naturalnej osłony jeziora, będącej filtrem biologicznym przed spalinami i wodą ściekającą z ulicy.

Osiem lat wcześniej nad jeziorem Długim - przy osiedlu domów jednorodzinnych - wycięto około czterdziestu starych topoli. W konsekwencji podniósł się stan wody, która niekiedy wylewała na brzeg. - Wycięcie ich było wielkim ekologicznym błędem, drzewa czerpały wodę bezpośrednio z jeziora - mówili profesorzy ówczesnej Akademii Rolniczo-Technicznej.