Tu przez lata w ręczniki, pościel czy dywany zaopatrywało się całe miasto i okolice. Dorośli dziś mieszkańcy Olsztyna wspominają, że uwielbiali tu przychodzić z rodzicami. Trudno się temu dziwić, skoro na rozłożonych w zakamarkach sklepu dywanach dzieci kładły się i baraszkowały.
- Gdy w 1982 r. dostałem mieszkanie, to właśnie w Gobelinie stałem po firany. Oczywiście była społeczna lista kolejkowa. Jak się już wystało swoje, to nikt nie patrzył, czy firanki są ładne czy brzydkie. Brało się jakie były - opowiada Stanisław Tunkiewicz, prezes Społem, od lat 80. związany z olsztyńskim handlem.
Sklep tekstylny utrzymywał się w tym miejscu także, gdy przyszedł kapitalizm. Gobelin przez lata zajmował cały dół kamienicy na rogu ul. Prostej i Rynku Starego Miasta, dopiero w 2009 r. podzielił się i część zajęła restauracja Yoko Sushi. Nie da się ukryć, że w sklepie ciągle wyczuwało się atmosferę PRL-u. Wygląd się nie zmienił, asortyment też był raczej ubogi. 1 kwietnia Gobelin został zamknięty. A wielu olsztynian i tak się zastanawiało się, jak dał radę przez tak długi czas się utrzymać.
Jazzowy lokal założył osiem lat temu muzyk Arkadiusz Blum. Było to nie tylko miejsce spotkań przy piwie, ale odbywały się tam też koncerty od piosenki poetyckiej po awangardowy jazz. Ludzie lubili posiedzieć w klimatycznych wnętrzach z przyćmionym światłem i freskami na ścianach. - To obok klubu SARP-u i restauracji Staromiejskiej chyba jeden z najdłużej działających lokali na Starym Mieście - mówił Blum.
Pub został zamknięty 1 kwietnia, bo właściciel lokalu wypowiedział Blumowi umowę najmu. Podczas pożegnalnej aukcji miłośnicy Alchemii mogli kupić sobie na pamiątkę cząstkę swojego ulubionego miejsca.
Delikatesy to też było jedno z kultowych miejsc na starówce, które zna chyba każdy dorosły mieszkaniec Olsztyna. - Delikatesy na Starym Mieście powstały, gdy tylko odbudowano budynki w tej części rynku, czyli w końcu lat 50. - opowiada Marian Jurak z olsztyńskiego PTTK, jeden z najbardziej znanych przewodników turystycznych w mieście. - Pamiętam to bardzo dobrze, bo w jednej ich części sprzedawane były towary kolonialne, więc gdy przychodziłem tam z rodzicami mogłem sobie wybrać figi czy inne rarytasy.
Sklep zyskał nowy wygląd pod koniec lat 70. Składał się z dwóch sal - w samoobsługowej można było kupić artykuły spożywcze, a obok słodycze, alkohol i papierosy. - To był wzorcowy sklep, jeden z najnowocześniejszych w Europie Środkowej. Pół Polski przyjeżdżało do Olsztyna podpatrywać nowoczesne technologie sprzedaży - wspomina Stanisław Tunkiewicz, prezes olsztyńskiego Społem.
Od połowy lat 80. do dziś szefową Delikatesów jest Barbara Dorociak. Sklep w kapitalizmie nie rozwinął skrzydeł i w 2009 r. właścicielka postanowiła wynająć połowę powierzchni. Urządziła się tam House Cafe, klimatyczna kawiarnia, która szybko zyskała wierne grono klientów, w tym studentów z Arabii Saudyjskiej.
Gdzie jest Rybol wiedział każdy mieszkaniec Olsztyna. - To był taki sklep, na którego nazwę ogłoszono konkurs. Rybol to była właśnie zwycięska propozycja - wspomina Marian Jurak z PTTK. - Z tego co pamiętam sklep rybny na Starym Mieście był jeszcze w latach 50.
Ale znaleźliśmy też informacje, że sklep rybny był w tym samym miejscu jeszcze przed wojną.
Co dorośli pamiętają najlepiej z tego sklepu? - Oczywiście wielkie akwaria z żywymi rybami. Chodziłem tam jeszcze z dziećmi, żeby mogły je sobie obejrzeć - dodaje Stanisław Tunkiewicz, dziś szef sieci Społem.
Zaś Maria Kwas, która od 1955 r. mieszka na starówce uzupełnia: - Na wystawie też były ogromne ryby. Pamiętam również, że w tej samej kamienicy, ale od ul. Św. Barbary, tam gdzie teraz jest bar z zupami, była smażalnia ryb. Sklep zlikwidowano, bo podobno brzydko pachniało od niego.
Pan Józef Boczek z Podgrodzia dosadniej wyraża się o zapachach z Rybolu. - To był prawdziwy smród i fetor.
Teraz nikt nie może narzekać na wyziewy, bo w lokalu po sklepie rybnym od 15 lat jest drogeria Rossmann.
Już wcześniej przestał istnieć sklep w Domu Rzemiosła (teraz jest tu restauracja). Ale w klimat starówki wpisał się szczególnie sklep przy ul. Prostej 5/6. Choć religijne gadżety kupowało się sporadycznie, to na długo pozostanie w pamięci mieszkańców. Tu zaopatrywali się w święte drobiazgi na różne życiowe okoliczności. - Wiadomo było, że jak coś jest potrzebne, to szło się do Veritasu - opowiada Irena Zawalich z Informacji Turystycznej. - Z tego co pamiętam, mama kupiła mi tu świecę do pierwszej komunii, a ja różaniec dla babci.
Klienci na długo zapamiętają nietypowe ceny w tym sklepie. Nie były zaokrąglane do równej kwoty, ani nie kończyły się - jak w wielu sklepach - na 99 gr (np. 19,99 zł), lecz można tu było kupić świętą figurkę za 15,63 zł lub obraz za 24,17 zł.
Od dwóch miesięcy sklep stoi pusty, po dewocjonaliach nie zostało ani śladu, a kartka informuje, że został przeniesiony w pobliże pl. Bema. Od soboty (14 kwietnia) w miejsce sklapu jest niewielka lodziarnia.
Tego miejsca nie trzeba nikomu przedstawiać, choćby dlatego, że minęło zaledwie pięć miesięcy od zamknięcia Awangardy. Kino pod tym adresem mieściło się od niemal stu lat i wrosło w olsztyńskie Stare Miasto jak mało który element. Olsztynianie chodzili do Awangardy, by obejrzeć filmowe hity, a potem także, by napić się herbaty czy kawy. - Pamiętam, że byłam w Awangardzie na "ET" jako mała dziewczynka. Siedziałam w pierwszym rzędzie więc wrażenie było piorunujące - opowiada Wioletta, sprzedawczyni w butiku na starówce.
Kino i kawiarnia prowadzone przez Konrada Lenkiewicza przeniosły się na ul. 11 Listopada i na Targ Rybny, a budynek stoi i czeka, co z nim dalej będzie. Miejsce, które mogło być ozdobą starówki, dziś wygląda jak ruina bez życia.
Gdy w listopadzie 1998 r. powstała Bohema "Gazeta Wyborcza Olsztyn" pisała: "Wreszcie mamy w Olsztynie lokal jazzowy z prawdziwego zdarzenia. Na parterze bar i estrada koncertowa otoczona stolikami, na piętrze - drugi przestronny bar. Zielenie, czerń, ciemny błękit, żółte abażury, z głośników dyskretnie brzmi jazz". - Przychodziła do nas kortowska elita, dużo ludzi z wydziału muzyki, bywał Stanisław Sojka. Można powiedzieć, że to było miejsce bohemy artystycznej miasta - wspomina Aneta Słowik, która podczas studiów pracowała tam jako barmanka. - Nosiliśmy białe koszule z krawatem w fortepiany albo gitary. Chyba żaden inny lokal nie miał wtedy tak eleganckiej obsługi. Na piętrze były klimaty dla dojrzalszych bywalców, klasyczny jazz, ale i wyższe ceny. Na parterze muzyka była lżejsza, bardziej młodzieżowa. Atutem Bohemy były koncerty jazzowe muzyków z najwyższej półki.
Osiem lat temu Bohema przeniosła się spod katedry na Targ Rybny i wtedy jej legenda zaczęła upadać. Miejsce Bohemy zajęła dyskoteka Euforia.
Dla olsztynian kultowym miejscem była też Krowa, czyli sklep z nabiałem niedaleko Wysokiej Bramy. Do dziś niektórzy wspominają go z rozrzewnieniem. - Otwarcie Krowy okazało się prawdziwą sensacją, bo to był pierwszy sklep specjalistyczny w mieście. To był istny raj dla miłośników sera, bo było tam jego wiele rodzajów, także zagraniczne - wspomina Tomasz Śrutkowski, znany w mieście wydawca m.in. "Kalendarza Olsztyna".
Na ścianie była abstrakcyjna mozaika Janusza Kompowskiego utrzymana w niebieskiej kolorystyce, którą pamięta pewnie każdy klient sklepu. - Ciekawe co się z nią stało? - zastanawia się Śrutkowski. - Potem jak zrobiono tam prywatne sklepy, już jej nie było. Pewnie została zakryta, albo nawet skuta.
Kiedy Krowa została zamknięta? - To na pewno było ponad 10 lat temu - ocenia Marian Jurak, przewodnik PTTK.
Teraz w pomieszczeniach, w których można było kupić sery i twarogi jest bank.
To był sklep, do którego przyjeżdżali mieszkańcy nie tylko ze wszystkich dzielnic Olsztyna, ale też z podolsztyńskich miejscowości. - Pamiętam go jeszcze z lat 60. - mówi Marian Jurak, olsztynianin od urodzenia.
Jak sama nazwa mówi można tam było kupić niemal wszystko, co potrzebne jest w domu. - To był taki zalążek hipermarketu, oczywiście bez działu z jedzeniem - opowiada Tomasz Śrutkowski. - Śrubki, szklanki, wazoniki, a nawet maszyny do szycia.
Dziewięć lat temu do kamienicy na rogu ul. Św. Barbary wprowadził się Reserved, pierwszy w Olsztynie tak duży firmowy salon odzieży i do tego czynny w niedziele - to też wywołało niemałą sensację w mieście. Potem Reserved dla dorosłych przeniósł się do Alfy, a jego miejsce zajął Reserved z ubrankami dla dzieci.
Choć to nie sklep, ani nie lokal, Karolek jest jednym z miejsc, które kojarzy się z dawną starówką. Zniszczony przez Armię Czerwoną podczas II wojny światowej fragment miasta położony od Wysokiej Bramy w kierunku zamku, długo pozostawał niezabudowany. Odgruzowany teren został wyrównany - tak powstał plac - i zyskał jako patrona generała Karola Świerczewskiego, choć mieszkańcy Olsztyna mówili o nim po prostu Karolek. Wyłożoną betonowymi płytami przestrzeń wykorzystywano na wiele sposobów: była tam estrada i odbywały się koncerty, parkowały autobusy i samochody, z czasem plac otoczyły kramiki. - Za Gierka na Karolku znajdował się słynny pawilon z piwem, do którego przyjeżdżali zaopatrywać się ludzie z całego miasta - dodaje Tomasz Śrutkowski.
Pod koniec lat 80. na placu rozpoczęły się prace nad odbudową Domu Gazety Olsztyńskiej. W latach 90., jak opisuje Stanisław Achremczyk w książce "Olsztyn. Dzieje miasta", plac zapełniono nowymi kamieniczkami w stylu "swarzędzkiego baroku", nieudolnie naśladującymi dawną zabudowę. Miejsce odzyskało też przedwojenną nazwę, czyli Targ Rybny.
Teraz czekamy na Państwa propozycje: których znanych dawniej miejsc, lokali, pubów czy sklepów w Olsztynie już nie ma i których żałujecie, że zostały zlikwidowane? Propozycje przysyłajcie na adres mailowy redakcja@olsztyn.agora.pl
oraz wpisujcie na forum internetowym. Przygotujemy kolejną część naszego wspomnieniowego cyklu.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze