28 kwietnia 1989 r.
Tego dnia zamknięto Stare Miasto dla ruchu kołowego. Oczywiście nie całe, ale samochody przestały jeździć ul. Staromiejską i Prostą od Wysokiej Bramy w kierunku mostu św. Jana. Był to początek zmian, które niecałą dekadę później doprowadziły do remontu staromiejskich uliczek i stworzenia na nich deptaka.
27 kwietnia 1990 r.
Fot. Archiwum Teatru Lalek
Olsztyński Teatr Lalek opuścił Belwederek, czyli swoją dawną siedzibę przy pl. Bema.
Historia teatru zaczęła się 13 listopada 1953 r., kiedy Mieczysław Czerwiński wraz z zespołem działaczy, artystów i dziennikarzy powołał Stowarzyszenie Teatru Kukiełkowego Ziemi Warmińsko-Mazurskiej "Czerwony Kapturek". Początkowo aktorzy nie mieli swojej siedziby. Pierwsza premiera - "Piękna była to przygoda" - odbyła się w sali ratusza 31 stycznia 1954 r. Dopiero pół roku później teatr otrzymał właśnie ten budynek przy pl. Bema zwany Belwederkiem, który dziś już nie istnieje. Gdy musieli go opuścić przez kilka lat nie mieli stałej siedziby. Dopiero potem otrzymali budynek przy ul. Głowackiego, gdzie zaczęły się odbywać próby i spektakle. Pierwsza premiera miała tam miejsce 29 stycznia 1994 r.
4 maja 1992 r.
Fot. Przemysław Skrzydło / AG
Opublikowany został raport naukowców, w tym znanego prof. Konstantego Lossowa z Olsztyna, z którego wynikało, że spośród olsztyńskich jezior tylko Żbik ma pierwszą klasę czystości wód. W pozostałych skażenie chemiczne i biologiczne rosło, a degradacja ekologiczna jest alarmująca. 10 lat później profesor mówił Wyborczej: - Sytuacja stale się pogarsza. Najczystsze, czyli Żbik i Redykajny, są drugiej klasie czystości. Winna temu jest sąsiadująca z akwenem budowa hotelu Żejmo oraz turyści, którzy śmiecą. Pozostałe jeziora kwalifikują się do drugiej klasy czystości, choć ich stan co rok się pogarsza. Trzecia klasa czystości występuje częściowo w Jeziorze Krzywym, i to akurat w zatoce, gdzie mieści się kąpielisko miejskie. Czystość pogarszają jednostki pływające i osoby, które korzystają z plaży.
Gdy pytaliśmy wtedy czytelników Wyborczej o ulubione olsztyńskie jezioro do kąpieli 34 proc. odpowiedziało, że woli pojechać nad jezioro za miasto, 25 proc. wskazało Żbik, 23 proc. Krzywe, 11 proc. Skandę, 5 proc. Bartążek, a tylko 2 proc. Długie.
29 kwietnia 1994
Fot. Tomasz Waszczuk / AG
Eksperymentalny program zaczęło nadawać Radio WaMa, pierwsza prywatna rozgłośnia radiowa w Olsztynie i pierwsza w regionie stacja komercyjna. Jej redaktorem naczelnym i pierwszym prezesem spółki prowadzącej radio był Ireneusz Iwański, wcześniej znany dziennikarz Radia Olsztyn. Momentem przełomowym w rozwoju stacji był luty 2000 r. Wówczas tradycyjny sprzęt, płyty i taśmy zastąpiono komputerami. Rok później radia można już było słuchać na całym świecie za pośrednictwem internetu. W listopadzie 2001 r. rozgłośnia kierowała swój program przede wszystkim do ludzi aktywnych zawodowo w wieku 25-45 lat. Zmienił się też profil muzyczny stacji: zrezygnowano z nowych piosenek na rzecz "Twoich złotych przebojów", czyli muzyki z lat 60., 70., 80. i 90.
Potem zmieniali się właściciele. Radio WaMa stało się Planetą FM, a obecnie to radio Zet Gold.
3 maja 1998 r.
Po mszy z okazji rocznicy Konstytucji 3 Maja odbyła się prezentacja styropianowej makiety Kolumny Orła Białego, która miała stanąć na placu Konsulatu Polskiego. Projekt jej budowy od początku spotykał się z różnymi opiniami. Nie wszyscy byli mu przychylni. Jesienią 1998 r. atmosferę podgrzało włamanie do siedziby Towarzystwa Miłośników Olsztyna, którego prezes - Andrzej Sassyn - zabiegał o budowę kolumn. Twierdził potem, że włamanie miało podtekst polityczny. Złodzieje wynieśli kasetę z pieniędzmi (2400 zł) i cegiełkami na budowę pomnika Orła Białego (20 tys. zł), a także skaner, wideo i pamiątkowe kasety (nagrania z historią pomnika Orła Białego).
Odsłonięcia samej kolumny - jeszcze bez orła - dokonano trzy lata później 3 maja 2001 r. Całość była gotowa dokładnie rok później.
29 kwietnia 2001 r.
Fot. Przemyslaw Skrzydlo / Agencja Gazeta
Na pl. Solidarności odsłonięto nową tablicę na pamiątkowym głazie Solidarności. Poprzedni napis, składający się z pojedynczych mosiężnych liter, był systematycznie dewastowany. Wcześniej doszło do tego, że olsztyńscy działacze AWS i "Solidarności" poprosili policję o pomoc w sprawie ochrony głazu-pomnika przy pl. Solidarności. - Za pierwszym razem wydawało nam się, że to zwykły wybryk chuligański - mówił wtedy Jerzy Szmit, jeden z pomysłodawców postawienia głazu upamiętniającego dwudziestolecie powstania "Solidarności". - W przeddzień Święta Niepodległości postanowiliśmy uzupełnić brakujące litery. Po raz kolejny na kamieniu pojawił się kompletny napis. Dzień później część liter zniknęła.
Zdaniem fundatorów pomnika nie można wykluczyć, że niszczyli go ludzie, którzy "nie lubią związku zawodowego oraz prawicy".
27 kwietnia 2002 r.
Fot. Tomasz Waszczuk / AG
Piłkarze Stomilu Olsztyn po przegranym meczu z Dyskobolią Grodzisk (1:2) po ośmiu latach gry w ekstraklasie spadli do II ligi (na zdjęciu ten właśnie mecz).
30 kwietnia 2002 r.
Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AG
Odbył się odbiór techniczny pierwszego odcinka ul. Tuwima - od al. Warszawskiej do ul. Iwaszkiewicza. Choć budowa się skończyła kierowcy mogli tamtędy jeździć dopiero od połowy maja. Dlaczego? Miejska komisja bezpieczeństwa, która uczestniczyła w odbiorze ul. Tuwima, miała sporo uwag co do oznakowania ulicy. Okazało się, że nie działa tam jeszcze sygnalizacja świetlna, brakuje też przejść dla pieszych oraz niektórych znaków drogowych. - Projekt obejmował tylko budowę ulicy, bez ustawienia jakiegokolwiek oznakowania - tłumaczy Zdzisław Binerowski, prezes firmy PRIB, która wykonywała roboty. Nie są to jedyne niedociągnięcia. Z powodu oszczędności nie wybudowano np. prawoskrętu z al. Warszawskiej w Tuwima.
29 kwietnia 2004 r.
Fot. Tomasz Waszczuk / AG
Na Wysokiej Bramie zawisł przywieziony z Watykanu obraz Matki Boskiej Królowej Pokoju, dar Jana Pawła II dla Olsztyna. W uroczystości uczestniczyło kilkaset osób. Mozaika jest kopią cudownego obrazu ze Stoczka Warmińskiego.
Wizerunek Matki Boskiej wrócił do wnęki w Wysokiej Bramie po ponad pół wieku. Obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej namalowany na drewnie według historyków wisiał tam przez blisko sto lat. Usunięto go w 1949 r. na polecenie ówczesnych władz. Komitet Honorowy Obchodów 650-lecia Olsztyna zdecydował, że musi powrócić, choć w nieco zmienionej formie. Wizerunek - nazwany Madonna Polacca - układany był w watykańskiej Fabricca di san Pietro. Rzemieślnicy otrzymali wcześniej gipsowy odlew wnęki olsztyńskiej bramy. Kolorowe kamyki ułożone zostaną na marmurowej płycie.
Początkowo władze Olsztyna planowały, by we wnęce umieścić figurkę św. Jakuba, patrona miasta. Pomysł podzielił jednak radnych. Także historycy uważali, że należy nawiązać raczej do przedwojennej tradycji
30 kwietnia 2004 r.
Przed olsztyńską Uranią odbył się piknik z okazji wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Tego samego dnia w restauracji Przystań odbył się Eurosylwester, na którym bawili się olsztyńscy notable. Następnego dnia przez Olsztyn przeszła parada szkół, w której każda placówka reprezentowała inny kraj Unii. Przygotowania szkół do parady owiane były tajemnicą. Żadna placówka nie chciała zdradzić, w jakie stroje przebiorą się uczniowie i jakie wykorzystają rekwizyty. Wszystko dlatego, że najlepiej przygotowana szkoła miała otrzymać od prezydenta Olsztyna komputer. Nie wszystkie szkoły skusiła ta nagroda. Nie pojawią się na pochodzie, bo rodzice nie chcieli, by ich dzieci uczestniczyły w nadobowiązkowych zajęciach w dzień wolny.
25 kwietnia 2006 r.
Prokuratura zapowiedziała, że skieruje akt oskarżenia w sprawie głośnego linczu na Józefie C. z Włodowa. Aktem oskarżenia objęto sześciu podejrzanych o dokonanie tego zabójstwa. - Stało się to możliwe, kiedy psychiatrzy orzekli, że w momencie popełnienia czynu byli poczytalni - mówił Mieczysław Orzechowski, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Olsztynie.
Do zdarzenia doszło na początku lipca 2005 r. Recydywista Józef C. biegał z maczetą po wsi. Policja z Dobrego Miasta do wsi przyjechała dopiero po kilku godzinach. W tym czasie szóstka mężczyzn miała śmiertelnie pobić Józefa C.
Na podstawie tych wydarzeń powstał film (kadr z niego na zdjęciu).
26 kwietnia 2006 r.
Fot. Tomasz Waszczuk / AG
Drogowcy podali terminarz przygotowań do budowy obwodnicy Olsztyna. Za prace projektowe odpowiadała warszawska firma Profil. Wtedy właśnie robione były zdjęcia lotnicze gruntów, przez które droga ta mogłaby przebiegać. - Ze zdjęć tych powstanie bardzo szczegółowa mapa. Projektanci będą nanosili na nią później poszczególne wersje obwodnicy [ma ich być co najmniej kilka - red.] - tłumaczył Karol Głębocki, rzecznik olsztyńskiej dyrekcji. - Firma Profil przekazała nam już szczegółowy harmonogram prac nad projektem trasy.
Zgodnie z nim prezentacja różnych wersji obwodnicy i konsultacje społeczne zaczną się we wrześniu. Potrwają do końca roku. Spotkania z mieszkańcami, którzy będą mogli wypowiedzieć się w sprawie propozycji przebiegu drogi, odbędą się w okolicznych gminach. Zapowiedzieli też, że prócz konsultacji z mieszkańcami przeprowadzone zostaną badania opinii publicznej na temat przygotowywanej inwestycji.
Na zdjęciu akcja billboardowa, zorganizowana wtedy przez Wyborczą Olsztyn.
1 maja 2007 r.
Zamknięte zostało wysypisko śmieci w Łęgajnach, gdzie swoje odpady wywoził także Olsztyn. Działało od połowy lat 70. XX wieku. W lipcu 2004 roku Inspekcja Ochrony Środowiska nakazała olsztyńskiemu Zakładowi Gospodarki Odpadami Komunalne, który administrował składowiskiem, by do końca 2006 roku dostosował je do rygorystycznych przepisów - zaczął obserwację zanieczyszczenia wód gruntowych i urządził wokół pas ochronny. Miasto tego nie zrobiło i w 2005 roku prezydent Czesław Małkowski ogłosił zamknięcie wysypiska. Od 1 maja śmieci z Olsztyna są wywożone na wysypisko w Mławie.
Po tej decyzji odetchnęli mieszkańcy wsi. Ale 50 rodzin, które utrzymywały się ze zbierania puszek i butelek z wysypiska, straciło źródło utrzymania. Nazywano ich archeologami. - Jak był dobry dzień, potrafiliśmy zarobić po 150 zł - mówiła Barbara, jedna z "archeologów". - W Święto Pracy zostaliśmy bez pracy, a nasze rodziny bez utrzymania.
29 kwietnia 2008 r.
Fot. Tomasz Waszczuk / AG
?Wyborcza? informowała, że na słynnej "czarnej perle", kamienicy obok urzędu miasta, stanie diodowy monitor o powierzchni 60 mkw. Inwestycję realizowała olsztyńska firma reklamowa TvCity. Maciej Jamiołkowski, jeden z udziałowców mówił, że to będzie największy i najnowocześniejszy ekran w Polsce. - Pomysł wzięliśmy z Nowego Jorku, gdzie takich ekranów jest dużo. Nasz jest nowocześniejszy od amerykańskich - przekonywał.
Waldemar Dezor, olsztyński architekt, mówił, że z chęcią zobaczy pierwsze reklamy, które rozbłysną w sąsiedztwie ratusza. - Wieży Eiffla również zarzucano, że to jedno wielkie szkaradztwo - porównał. - Na elektroniczne reklamy jesteśmy skazani. Od tego nie uciekniemy. To najnowsze trendy dominujące już w Warszawie i Trójmieście. Tradycyjne reklamy odchodzą do lamusa.
Inaczej na montaż olbrzymiego ekranu reaguje Małgorzata Jackiewicz-Garniec, historyk sztuki, autorka prac poświęconych architekturze. - To architektoniczny skandal. Już w trakcie budowy "czarnej perły" postulowałam, by obniżyć wysokość kamienicy o jedno piętro. A teraz zostaną dołożone jeszcze dwie kondygnacje w postaci ekranu na reklamy.
26 kwietnia 2010 r.
Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta
Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta
Fot. Przemysław Skrzydło / Agencja Gazeta
Następny historyczny element zniknął z pejzażu Olsztyna. Kilkanaście minut po godz. 18 runął komin zbudowanej w 1872 r. kolejowej stacji pomp przy ul. Artyleryjskiej. Pompy tłoczące wodę z Łyny do wieży ciśnień przy dworcu kolejowym zasilane były przez maszynę parową, stąd aż 32-metrowy komin kotłowni. Musiał runąć, bo stał na drodze nowej ul. Artyleryjskiej. Najpierw przywiązano do niego linę, którą potem pociągnęła koparka.
Budynek był wykorzystywany do końca lat 80. Potem mieściły się tam puby, m.in. kultowy klub From.
1 maja 2011 r.
Apel ośmiu stowarzyszeń w sprawie Awangardy.
My, obywatele - przedstawiciele ośmiu stowarzyszeń, zaniepokojeni perspektywą likwidacji kina Awangarda - jednego z dwóch kin w Olsztynie, apelujemy:
do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie:
- o pilne wpisanie do rejestru zabytków - zgodnie z art. 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami: "zabytek to nieruchomość [...] świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną..." kina Awangarda, spadkobiercy założonego w 1910 r. kina Luisen-Theater, a tym samym jednego z trzech najstarszych kin na świecie.
Do prezydenta Olsztyna:
- o podjęcie wszelkich starań mających na celu ochronę tej reduty "kultury wysokiej", miejsca, w którym można było zobaczyć kino artystyczne, podejmujące kwestie najistotniejsze dla kondycji duchowej współczesnego człowieka i jego społecznego otoczenia.
Wierzymy, że władze Olsztyna nie pozwolą na zamknięcie jednego z dwóch kin w mieście, a tym samym nie dopuszczą do wyjałowienia krajobrazu kulturalnego stolicy regionu, bo przecież o jakości życia w mieście świadczy m. in. ilość takich właśnie miejsc jak kino Awangarda, w których granica pomiędzy kulturą a zwykłą rozrywką jest jasno określona, odnoszących się do społecznych potrzeb, których nie zaspokajają galerie handlowe i kolejne siedziby banków (np. w budynku dawnego kina w Mrągowie znajduje się obecnie sieciowa drogeria oraz są świadczone usługi bankowe).
Do obowiązków władz miejskich należy przecież nie tylko dbanie o własny majątek, ale też troska o stan i sposób wykorzystania wszelkich obiektów budowlanych, zwłaszcza położonych w tak ważnych miejscach jakim jest centrum Starego Miasta. Ufamy, że władze miejskie podejmą trudną rolę mediatora i doprowadzą do zachowania funkcji kina w dotychczasowym, ważnym dla kulturalnego i turystycznego pejzażu miasta obiekcie.
Do wszystkich mieszkańców Olsztyna i organizacji działających w mieście:
- o poparcie naszego apelu!
W imieniu Stowarzyszeń:
- Krzysztof A. Worobiec - prezes Stowarzyszenia na rzecz Krajobrazu Kulturowego Mazur "Sadyba",
- Beata Samojłowicz - przewodnicząca Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa "Borussia",
- Małgorzata Birezowska - prezes Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, oddział warmińsko-mazurski,
- Sławomir Hryniewicz - prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich, oddział warmińsko-mazurski,
- Tomasz Birezowski - przewodniczący Forum Rozwoju Olsztyna,
- Wojciech Kass - prezes Stowarzyszenia Leśniczówka Pranie,
- Bogdan Bachmura - prezes Stowarzyszenia "Święta Warmia"
- Igor Pawłowski - prezes oddziału Olsztyn Stowarzyszenia KoLiber.
26 kwietnia 2012 r.
Fot. Robert Robaszewski / Agencja Gazeta
Fot. Tomasz Waszczuk / Agencja Gazeta
Tego dnia otwarty został zmodernizowany budynek wieży ciśnień, w którym mieści się obserwatorium astronomiczne. Przy okazji remontu astronomowie dostali także nowy, duży teleskop - 35-centymetrowe urządzenie, a więc największe z tych, które mieli dotychczas. Zmieniło się też otoczenie budynku, a sama wieża zyskała z czasem także kolorową iluminację.
30 kwietnia 2013 r.
Fot. Robert Robaszewski / Agencja Gazeta
Urzędnicy ogłosili wyniki konkursu architektonicznego na wygląd portu lotniczego w Szymanach. Uczestnicy konkursu mieli zaproponować terminal funkcjonalny, komfortowy dla użytkowników, tani w eksploatacji i łatwy do rozbudowy, gdyby liczba pasażerów tego wymagała. Nie bez znaczenia było wpisanie obiektu w krajobraz okolicy i nawiązanie do architektury regionalnej. - By pasażer od razu kojarzył, że jest na Mazurach - tłumaczył sędzia referent Andrzej Dezor, architekt z Olsztyna.
Wpłynęło 65 prac. Różniły się zarówno formą architektoniczną, jak i skalą. Jedni proponowali obiekty kameralne, inni dali się ponieść fantazji. Nie wszyscy wzięli sobie do serca konieczność nawiązania do specyfiki architektonicznej Mazur. Sąd - jako najlepszą - wskazał koncepcję Studia Form Architektonicznych architekta Tomasza Lelli z Olsztyna. Według uzasadnienia charakteryzowała się prostą, lecz nawiązującą do krajobrazu kulturowego i środowiska naturalnego Warmii i Mazur kompozycją. Zresztą Lella znany jest jako autor projektów bliskich tradycyjnemu budownictwu regionalnemu. Ma nawet na koncie książkę na ten temat.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze